2013/8 sayılı genelge ile birlikte değerlendirilmelidir.

---

Mali Danışmanlık 268- 12480                                                            

Ankara, 19.06.2007

Özü: Rehinli aracın satışını teminen alacaklı bankanın düzenlemiş olduğu muvafakatnamede harç hk.

 

G E N E L G E

( 31 )

 

        ........................ NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA

        ........................ NOTERLİĞİNE

 

        Bir noterliğimizden Birliğimize intikal eden yazıda, rehin alacaklısının noterden yapılmış muvafakati ile rehinli aracın satılabilmesinin mümkün olduğu, rehinli bulunan bir aracın rehin alacaklısının muvafakati ile satışı halinde satın alacak olanın rehni kabul etmesi ve borcun nakli nedeniyle bu satışa ilişkin damga vergisi ve harcın nasıl tahsil edileceği konusundaki bilgi istemi Gelir İdaresi Başkanlığına intikal ettirilmiştir.

Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığına gönderilen yazımızda, Bakanlıklarından alınan 08.12.1999 günlü ve 53883 sayılı yazıda, 492 sayılı Kanunun 42 nci maddesi hükmünden bahisle, kredi alacaklısı banka tarafından bir anonim şirketin devri suretiyle başka bir anonim şirketle birleşmesi sonucunda devir edilen şirketin borçları sebebiyle bu şirketin bankaya rehinli olan taşıtlarının devir alan şirketin adına trafik tesciline muvafakat edilmesine ilişkin olarak banka tarafından düzenlenen muvafakatnamenin damga vergisine tabi olmayacağı, işlemden rehin değeri üzerinden nispi harç tahsil edileceği yönünde görüş bildirildiği, yanlış bir uygulamaya meydan vermemek bakımından, yukarıda belirtilen, rehinli bulunan bir aracın rehin alacaklısının muvafakati ile satışı halinde, bu konuda alacaklı banka tarafından düzenlenen muvafakatnameden ne surette harç ve damga vergisi alınacağı hususunun Başkanlıklarınca tetkiki ile tayin olunacak görüşlerinin Birliğimize bildirilmesi istenilmiştir.

        Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığından cevaben alınan ve Yönetim Kurulunun 18.06.2007 günlü toplantısında görüşülen 04.06.2007 tarih ve 0506800 sayılı yazıda;

        "İlgide kayıtlı yazınızda, rehin alacaklısının noterden yapılmış muvafakati ile rehinli aracın satılabilmesinin mümkün olduğu, rehinli bulunan bir aracın rehin alacaklısının muvafakati ile satışı halinde satın alacak olanın rehni kabul etmesi ve borcun nakli nedeniyle bu satışa ilişkin damga vergisi ve harcın nasıl tahsil edileceği hususunda tereddütler hasıl olduğu belirtilerek Başkanlığımız görüşü istenildiği anlaşılmaktadır.

Bilindiği üzere, 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 42 nci maddesinde, "Değer veya ağırlık ölçüsüne göre harca tabi işlemlerde (2) sayılı tarifede yazılı değer veya ağırlık esastır.

Menkul ve gayrimenkul mallar hakkında alım, satım, taahhüt ve rehinle ilgili her nevi mukavele, senet ve kağıtlarda değer gösterilmesi mecburidir...." denilmiştir.

Anılan maddenin incelenmesinden de görüşüleceği üzere, menkul ve gayrimenkul malların alım, satım, taahhüt ve rehne konu işlemlerini kapsayan her nevi mukavele, senet ve kağıtlarda değer gösterilmesinin zorunlu olduğu açıkça belirtilmiştir.

Öte yandan, aynı Kanunun 43 üncü maddesinde ise, motorlu kara taşıtlarının noterliklerde gerçekleştirilen alım, satım ve taahhüdü işlemlerinde alınacak nispi harca matrah olmak üzere gösterilecek değerin, Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliğince yayımlanan kasko değer listelerinde, motorlu kara taşıtlarının cinsi, markası, tipi, modeli ve yaşı itibariyle yer alan sigorta prim değerinden az olamayacağı hükme bağlanmıştır.

Ayrıca, sözü edilen maddenin uygulanması bakımından 26.12.1990 tarih ve 20737 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 17 Seri No.lu Harçlar Kanunu Genel Tebliğinde, motorlu kara taşıtlarının alım, satım ve taahhüt işlemlerinde gösterilecek değerle ilgili olarak uyulacak usul ve esaslar açıklanmıştır.

Buna göre, rehinli olan rehin alacaklısının muvafakati ile satışı halinde alacaklı banka tarafından düzenlenen muvafakatnamenin, nispi harca matrah teşkil etmek üzere taşıtın kasko sigortasına esas değerinin dikkate alınması gerekmektedir.

Ancak, muvafakatnameler 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (1) sayılı tabloda yer alan damga vergisine tabi kağıtlar arasında sayılmadığından damga vergisine tabi tutulmaması gerekir."

        denilmektedir.

        Bu görüş çerçevesinde, rehinli bir aracın satışını teminen alacaklı bankanın düzenlemiş olduğu muvafakatname, aracın kasko değeri üzerinden nispi harca tabi tutulacak, bu kağıt sebebiyle damga vergisi söz konusu olmayacaktır.

        Bilgi edinilmesini ve gereğinin buna göre yapılmasını rica ederim.

        Saygılarımla,

 

                                                                                           BAŞKAN

                                                                                         Hasan YENİ

                                                                                      (İstanbul 28.Noteri)

---