2016-12 sayılı genelge
Dizin
Mali Danışmanlık -152-12132
Ankara,23.06.2016
Özü: Gayrimenkullerle ilgili bazı muvafakatnamelerde değer hk.
G E N E L G E
( 12 )
........................ NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA
........................ NOTERLİĞİNE
Bir noterliğimizden alınan ve İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığına ait olan 02.06.2011 tarihli ve 603 sayılı yazıdaki;
- Menkul ve gayrimenkul malların alım, satım, taahhüt ve rehne konu işlemlerini kapsayan her nevi mukavele senet ve kağıtlarda değer gösterilmesinin zorunlu olduğunun açıkça belirtildiği ifade edilerek, buna göre, maliki bulunulan taşınmazların üzerinde inşa olunan binalar için kurulmuş kat irtifaklarının bozulmasına, yeniden kat irtifakları kurulmasına, ruhsat yenilemesi ve tadilatı yapılmasına, tevhit ve ifraz yapılmasına muvafakat edildiğine dair düzenlenen muvafakatname başlıklı kağıtların malın aynına yönelik taahhütleri içermesi nedeniyle taahhütname olarak değerlendirilmesi ve 492 sayılı Kanunun 42 nci maddesine göre değer gösterilmesi gerekmekte olduğundan, - İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığının yazısı gereğince yazı ekinde örneği bulunan muvafakatname başlıklı işlemlerin; (Ek:1,2,3)
- Taahhütname olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği,
- Taahhütname olarak değerlendirilmesi halinde ise bedel gösterilip gösterilmeyeceği,
- Bedel gösterilmesi zorunlu ise bedelin ne olacağı hususunda bilgi verilmesi istemi hakkında Gelir İdaresi Başkanlığına müracaat edilmiştir.
Gelir İdaresi Başkanlığına gönderilen yazımızda;
Bilindiği üzere, 492 sayılı Harçlar Kanununun 42 nci maddesinde, Menkul ve gayrimenkul mallar hakkında alım, satım, taahhüt ve rehinle ilgili her nevi mukavele, senet ve kağıtlarda değer gösterilmesi mecburidir. Rehin bordroları ile kamu idarelerine verilmek üzere ilgili mevzuatla belirlenen kurallara uyulacağına ilişkin olarak düzenlenen taahhütnameler hakkında bu hüküm uygulanmaz hükmü yer almaktadır.
Buna göre; konuya ilişkin işlem örneklerinin incelenmesinde bu işlemlerin aynı mahiyette olduğu görülmekte olup, parasal bir borç veya taahhüt altına girilmediğinden, değer gösterilmesi zorunlu olmayan söz konusu işlemlerden damga vergisini gerektirmediğinden sadece maktu harç alınması gerektiği düşünülmektedir.
denilerek konuya ilişkin görüşlerinin bildirilmesi talep edilmiştir.
Gelir İdaresi Başkanlığından alınan ve Yönetim Kurulumuzun 13.06.2016 günlü toplantısında görüşülen 16.05.2016 günlü ve 52778 sayılı yazıda ise;
İlgi (a)'da kayıtlı yazınız ve eklerinin incelenmesinden, yazı ekinde gönderilen "Muvafakatname" başlıklı kağıtlardan ne şekilde damga vergisi ve harç alınacağı hususunda görüş sorulduğu anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu; 3 üncü maddesinde, damga vergisinin mükellefinin kağıtları imza edenler olduğu; 4 üncü maddesinde, bir kağıdın tabi olacağı verginin tayini için o kağıdın mahiyetine bakılacağı ve buna göre tabloda yazılı vergisinin bulunacağı, kağıtların mahiyetlerinin tayininde, şekli kanunlarda belirtilmiş olanlarda kanunlardaki-adlarına, belirtilmemiş olanlarda üzerlerindeki yazının tazammun ettiği hüküm ve manaya bakılacağı, mahiyeti tayin edilmek istenen kağıt üzerinde başka bir kağıda atıf yapılmışsa, atıf yapılan kağıdın hükümlerine nazaran iktisap ettiği mahiyete göre vergi alınacağı hüküm altına alınmıştır.
492 sayılı Harçlar Kanununun 38 inci maddesinin birinci fıkrasında, "Noter işlemlerinden bu kanuna bağlı (2) sayılı tarifede yazılı olanları noter harçlarına tabidir. ", 41 inci maddesinde de, ''Noter harçları (2) sayılı tarifede yazılı işlemlerden değer veya ağırlık ölçüsüne göre nispi, işlemin nevi ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden alınır." hükmüne yer verilmiştir. Kanunun 42 nci maddesinde ise "Değer veya ağırlık ölçüsüne göre harca tabi işlemlerde (2) sayılı tarifede yazılı değer veya ağırlık esastır. Menkul ve gayrimenkul mallar hakkında alım, satım, taahhüt ve rehinle ilgili her nevi mukavele, senet ve kağıtlarda değer gösterilmesi mecburidir. Rehin bordroları ile kamu idarelerine verilmek üzere ilgili mevzuatla belirlenen kurallara uyulacağına ilişkin olarak düzenlenen taahhütnameler hakkında bu hüküm uygulanmaz. "
hükmü yer almaktadır.
İlgi (a)'da kayıtlı yazınıza ekli "Muvafakatname" başlıklı kağıtların incelenmesinden, gayrimenkullerle ilgili olarak bir takım işlemlerin yapılmasına rıza ve muvafakat beyanına ilişkin olarak düzenlendikleri ve herhangi bir taahhüde yer verilmediği anlaşılmaktadır.
Buna göre, 488 sayılı Damga Vergisi Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtlar mahiyetinde bulunmayan bahse konu "Muvafakatname" başlıklı kağıtların damga vergisine tabi tutulmaması; 492 sayılı Harçlar Kanununun 42 nci maddesinde belirtilen manada değer gösterilmesi mecburi kağıtlar meyanında bulunmadıklarından söz konusu kağıtlara ilişkin noter işlemlerinin maktu harca tabi tutulması gerekmektedir.
denilmektedir.
Gelir İdaresi Başkanlığı görüşüne göre sahip olunan gayrimenkuller ile ilgili olarak, örneği ekli muvafakatnamelerde yer alan,
- Gayrimenkulün yola ve yeşil alana bedelsiz olarak terki,
- Tevhit, ifraz, taksim, sınır düzeltilmesi ve yeni parselin tapuya tescili ile yeni tapu senetlerinin alınması
- Gayrimenkul üzerine inşaat yapılması
- Plan ve projelerinin çizilmesi
- Ruhsatlarının alınması, tadilat yapılması ve tadilat ruhsatlarının alınması,
hususlarında hissedarların birbirine ve diğer kişilere muvafakat verilmesi hakkında düzenlenen muvafakatname başlıklı kağıtların gayrimenkul malın aynına yönelik taahhütleri içermemesi nedeniyle taahhütname olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığı ve dolayısı ile bu işlemlerde 492 sayılı Kanunun 42 nci maddesine göre değer gösterilmesinin gerekmediği anlaşılmaktadır.
Bu nedenlerle damga vergisini gerektirmeyen bu kağıtlarla ilgili noterlik işlemlerinden maktu harç tahsil edilmesi icabetmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
Saygılarımla,
Yunus TUTAR
Başkan
MUVAFAKATNAME
Müvekkilimin sahibi bulunduğu İstanbul ili, Gaziosmanpaşa ilçesi, Merkez mahalle/Köyünde vaki ve kain tapuda, 28 pafta, 1952 ada, 18 parsel 1 noda kayıtlı bulunan gayrimenkulü yola ve yeşil alana bedelsiz ve şartsız olarak terke terk işlemlerinin yapılmasına, tevhit ifraz taksim ve sınır düzeltilmesi işlemlerinin yapılmasına, bu işlemler sonucu yeni kayıtların tapuya tescil edilmesine, yeni tapu senetlerinin alınmasına, müvekkilimin rıza ve muvafakatinin bulunduğunu beyan 've ikrar ederim.
Muvafakat Eden
MUVAFAKATNAME
Müvekkillerimin sahibi ve hissedarı bulundukları; İstanbul ili, Eyüp ilçesi, Gümüşsuyu mahallesinde vaki ve kain tapuda, 246DV4BC pafta, 578 ada, 6 parsel nolu gayrimenkulün tevhit, ifraz, sınır düzeltmesi işlemlerinin yapılmasına, bu işlemler sonucu oluşacak yeni parseli tapuya tescil edilmesine, yeni tapu senetlerinin alınmasına yine yukarıda tapu kayıtları zikredile gayrimenkul üzerine inşaat yapılmasına, plan ve projelerinin çizilmesine, ruhsatlarının alınmasına, gerekirse tadilat yapılmasına, tadilat ruhsatlarının alınmasına, bu konudaki işlemlerin yapılmasına, birbirimize ve diğer hissedarlara karşı rıza ve muvafakatimin bulunduğunu beyan ederim.
Muvafakat Eden:
MUVAFAKATNAME
Müvekkillerimin sahibi ve hissedarı bulundukları; İstanbul ili, Eyüp ilçesi, Gümüşsuyu mahallesinde vaki ve kain tapuda, 246DV4BC pafta, 578 ada," 6 parsel nolu gayrimenkul üzerine inşaat yapılmasına, plan ve projelerinin çizilmesine, ruhsatlarının alınmasına, gerekirse tadilat yapılmasına, tadilat ruhsatlarının alınmasına, bu konudaki işlemlerin yapılmasına, birbirimize ve diğer hissedarlara karşı rıza ve muvafakatimin bulunduğunu beyan ederim.
Muvafakat Eden:
MUVAFAKATNAME
Müvekkilimin sahibi bulunduğu İstanbul ili, Gaziosmanpaşa ilçesi, Merkez mahalle/Köyünde vaki ve kain tapuda, 128 pafta, 1952 ada, 18 parsel noda kayıtlı bulunan gayrimenkulün tevhit, ifraz, taksim ve sınır düzeltilmesi işlemlerinin yapılmasına, bu işlemler sonuncu yeni kayıtların tapuya tescil edilmesine, yeni tapu senetlerinin alınmasına, müvekkilimin rıza ve muvafakatinin bulunduğunu beyan ve ikrar ederim.
Muvafakat Eden: