ANKARA, 2.9.1993

Özü : Taşınmazın kullanımı bedelsiz olarak karşı tarafa bırakıldığından işlemin mahiyeti icabı değer gösterilmesine gerek bulunmamaktadır. Ayrıca 488 sayılı Damga Vergisi Kanunun 10. ve 11. maddelerinde belirtilen değer gösterilmesi mecburi olan işlemler içine de girmemektedir. Bu nedenle işlem üzerinden maktu damga vergisi ve harcın alınması uygun olacaktır.

 

GENELGE 66

 

Noterliklerde, "Muvafakatname" başlığı altında, "Şirketimizin faaliyet gösterdiği ... Sokak ... adresinde, yeni kurulan ..... şirketinin herhangi bir kira ödemeden faaliyet göstermesinde tarafımızca bir sakınca bulunmamaktadır." şeklinde yapılmak istenen işlemin, bu şekliyle yapılıp yapılamayacağı, yapılabilirse harç ve damga vergisinin ne şekilde alınması gerekeceği konusunda görüş istediğimiz Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğünden gönderilen 30.7.1993 günlü 32805 sayılı yazıda:

 

"1- İncelenen sözleşme ile taşınmaz malın sahibi olan şirketin kendi rızasıyla taşınmaz malını başka bir şirkete herhangi bir bedel ödemeksizin yararlanmasına ve faaliyet göstermesine muvafakat ettiği anlaşılmaktadır. Taraflar arasında bir ariyet sözleşmesi ilişkisi kurulmak istenmektedir.

 

Ariyet sözleşmesini düzenleyen Borçlar Kanunun 299. maddesinde; "Ariyet bir akittir ki onunla ariyet veren, bir şeyin bedava kullanılmasını ariyet alana bırakmak.ve alan dahi o şeyi kullandıktan sonra geri vermekle mükellef olur." denilmektedir. Söz konusu sözleşme ariyet akdinin icap bölümünü oluşturmaktadır. Karşı tarafın kabul etmesi halinde ariyet sözleşmesi kurulacak; reddetmesi halinde ise sözleşme kurulmuş olmayacaktır.

 

Hukukumuzda bu senedin düzenlenmesine engel olabilecek bir hüküm bulunmamaktadır. Bu nedenle, senedin noterlikte düzenlenmesi de mümkündür. 2- Alınacak harç ve damga vergisi konusuna gelince; 492 sayılı Harçlar Kanunun 42/2. maddesinde, "Menkul ve gayrimenkul mallar hakkında alım, satım, taahhüt ve rehinle ilgili her nevi mukavele, senet ve kağıtlarda değer gösterilmesi mecburidir. Rehin bordroları hakkında bu hüküm uygulanmaz." denilmektedir.

 

Taşınmazın kullanımı bedelsiz olarak karşı tarafa bırakıldığından işlemin mahiyeti icabı değer gösterilmesine gerek bulunmamaktadır. Ayrıca 488 sayılı Damga Vergisi Kanunun 10. ve 11. maddelerinde belirtilen değer gösterilmesi mecburi olan işlemler içine de girmemektedir. Bu nedenle işlem üzerinden maktu damga vergisi ve harcın alınması uygun olacaktır. Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğünden alınan 16 Temmuz 1993 tarih ve 44730 sayılı mütalaa ile de bakanlığımızın bu görüşüne iştirak edilmiş bulunulmaktadır.Bilginizi ve gereğinin buna göre ifasını rica ederim. Saygılarımla,

 

Türkiye Noterler Birliği

BAŞKANI

M. Muhsin BILGE

(Beyoğlu 23. Noteri)

---