1993-46 sayılı genelge

2017/5 sayılı genelge ile birlikte değerlendirilmelidir.


ANKARA, 17.6.1993

Özü : Devlet İhale Kanununa göre yapılan kat karşılığı inşaat sözleşmelerinde, inşaata tahsis edilen kamu arsasının değerinin gösterilmesi gerekir. Vergi kaydı olmayan kamu arsasının değerinin ise arsanın mahalline göre belirlenecek emlak vergisi metre kare birim değerinin, arsanın büyüklüğü ile çarpımı sonucu tespit edilmesi hukukumuza uygun olacaktır.

 

GENELGE 46

 

Bir başvurumuz üzerine Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğünden gönderilen 26.5.1993 tarih ve 22953 sayılı yazıda:

"Maliye ve Gümrük Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğünce, Türkiye Noterler Birliği Başkanlığına gönderilen 13.8.1991 tarih ve 37289 sayılı yazıda, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu uyarınca yapılan kat karşılığı inşaat sözleşmelerinin, noterlikte düzenleme şeklinde yapılmayıp onaylama şeklinde yapılmasının istenildiği belirtilerek, bu konuda, ne şekilde işlem yapılması gerektiği ve ayrıca vergi kaydı olmayan hazine arsasının işlemde gösterilecek değerinin ne olması gerektiği hususunda Bakanlığınızdan görüş istenilmiş olup, konu incelendi.

 

1. Kat karşılığı inşaat sözleşmesi, taşınmaz satış vaadi niteliğinde bir sözleşmedir, Tapuda işlem yapılmasını gerektirir. 1512 sayılı Noterlik Kanununun 89. maddesi ve Medeni Kanunun 634. maddesi hükümleri uyarınca, tapuda işlem yapılmasını gerektiren sözleşmelerin noterlikte düzenleme şeklinde yapılması mecburi bulunmaktadır. Onaylama şeklinde yapılması sözleşmeyi geçersiz kılacaktır.

 

2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 53. maddesinde ise bütün ihalelerin sözleşmeye bağlanacağı belirtilmiş, ancak bu sözleşmelerin ne şeklide yapılacağı konusunda bir hüküm konulmamıştır. Bu durumda, özel bir hüküm niteliği taşıyan Noterlik Kanununun 89. maddesi ile Medeni Kanunun 634. maddesinin uygulanarak, tapuda işlem yapılmasını gerektiren kat karşılığı inşaat sözleşmelerinin noterlikte düzenleme şeklinde yapılması gerektiği sonucuna varılmalıdır. Yargıtay’ın uygulaması da bu şekildedir. (Yargıtay 15.H.D.20.12. 1978 tarih ve 1978/2023-2443 ve Yargıtay 14.H.D.28.1.1985 tarih ve 19841 4153 esas 1985/619 karar sayılı kararları).

 

2. Vergi kaydı olmayan hazine arsasının işleminde gösterilecek değere gelince:

 

Bilindiği gibi 492 sayılı Harçlar Kanununun 42f2 maddesi uyarınca, menkul ve gayrimenkul malların alımı, satımı, taahhüdü ve devri ile ilgili her nevi mukavele, senet ve kağıtlarda değer gösterilmesi mecburi bulunmaktadır. Kat karşılığı inşaat sözleşmelerinde de değer bulunması mecburi olup, harç ve damga vergisinin bu değer üzerinden tahsili gerekmektedir.

 

Bu itibarla, Devlet İhale Kanununa göre yapılan kat karşılığı inşaat sözleşmelerinde, inşaata tahsis edilen kamu arsasının değerinin gösterilmesi gerekir. Vergi kaydı olmayan kamu arsasının değerinin ise arsanın mahalline göre belirlenecek emlak vergisi metre kare birim değerinin, arsanın büyüklüğü ile çarpımı sonucu tespit edilmesi hukukumuza uygun olacaktır." denilmektedir.Mütalaanın bir örneği Maliye ve Gümrük Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğüne gönderilmiştir,Bilginizi ve gereğinin buna göre ifasını rica ederim. Saygılarımla,

 

Türkiye Noterler Birliği

BAŞKAN YARDIMCISI

Fethiye TUNÇSİPER

(Beyoğlu 15. Noteri)