BİRLEŞTİRİLMİŞ GENELGELER DİZİNİ

Hukuki Danışmanlık – 26444        

Ankara, 12.06.2019

Özü: Noterlik işlemlerinde kullanılacak fotoğraflar

 

G E N E L G E

No. (4)

 

 

........................ NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA

........................ NOTERLİĞİNE

 

Birliğimizce yayımlanan, noterlik işlemlerinde fotoğraf kullanımıyla ilgili genelge ve genel yazıların birleştirildiği bu genelge, Yönetim Kurulunun 10.06.2019 tarihli toplantısında görüşülerek kabul edilmiştir.

 

1-Genel olarak:

 

Noterlik işlemlerine fotoğraf yapıştırılmasına ilişkin hükümlere, Noterlik Kanununun “Noterlik İşlemlerinin Şekli” başlıklı Dokuzuncu Kısmında yer alan 80 inci madde ile Noterlik Kanunu Yönetmeliğinin 93.maddesinde yer verilmiştir.

 

Bu hükümlere göre;

Aşağıdaki noterlik işlemlerinde ilgilinin fotoğrafının yapıştırılması zorunludur.

a)Niteliği bakımından tapuda işlem yaptırılmasını gerektiren sözleşmeler,

b)Niteliği bakımından tapuda işlem yaptırılmasını gerektiren vekaletnameler,

c)Vasiyetname,

d)Mülkiyetin saklı tutulması kaydıyla satış,

e)Gayrimenkul satış vaadi, 

f)Vakıf senedi,

g)Evlenme mukavelesi, (mülga 743 sayılı Türk Kanunu Medenisinin 170 inci maddesinde yer alan “Evlilik Mukavelesi”, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun ‘Dördüncü Bölümünde {Md. 202 vd.} “Eşler Arasındaki Mal Rejimi” başlığı altında yer aldığından, Evlenme Mukavelesinin “Eşler Arasındaki Mal Rejimi Sözleşmesi” olarak anlaşılması gerekmektedir.)

h)Tanıma,

ı) Mirasın taksimi sözleşmesi,

i)Boşanma davaları için düzenlenecek vekaletnameler,

 

(Yönetmeliğin 93 üncü maddesinin (h) bendinde “Evlat edinme” sözleşmesine de yer verilmiş ise de, mülga 743 sayılı Türk Kanunu Medenisinin 256’ncı maddesinde yer alan evlat edinme sözleşmesinin resmi senetle yapılacağına dair hükme, 4721 sayılı TMK ‘da yer verilmemiş, 315’inci maddesinde evlat edinme kararının, evlat edinenin oturma yeri; birlikte evlat edinmede eşlerden birinin oturma yeri mahkemesince verileceği belirtilmiş bulunduğundan buna ilişkin sözleşme noterliklerde yapılmamaktadır.)

Yukarıda sayılan işlemler dışında kalmakla beraber;

a)Diğer kanunların öngördüğü,

b)Noterin, işlemin ve ilgilinin durumuna göre gerekli bulduğu,

c)Bizzat ilgilinin istemde bulunduğu,

İşlem kağıtlarına da fotoğraf yapıştırılabilir.

 

Asıllarına fotoğraf yapıştırılması zorunlu noterlik işlemlerinin, çıkartılacak örneklerine de fotoğraf yapıştırılması zorunludur.

 

2-Fotoğraf yapıştırılması gereken ve gerekmeyen vekaletnameler

 

a)Tapu işlemleri ile boşanma davaları için düzenlenecek vekaletnamelerin asıl  ve örneklerine fotoğraf yapıştırılması zorunluluğu :

 

Noterlik Kanunu Yönetmeliğinin 93.maddesi gereğince;

Niteliği   bakımından tapuda işlem   yaptırılmasını   gerektiren vekaletnameler   ile boşanma davaları için düzenlenecek vekaletnamelere,

Asıllarına fotoğraf yapıştırılması zorunlu noterlik işlemlerinin, çıkartılacak örneklerine, fotoğraf yapıştırılması zorunludur.

 

b) T .C.   Merkez   Bankası   tarafından   verilen kredi   mektuplarına   ilişkin  vekaletnamelere yapıştırılması gerektiği:

 

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası İdare Merkezi'nin 22 Aralık 1998 tarih ve 137183 sayılı yazısını dikkate alan Yönetim Kurulunun 08.01.1999 günlü toplantısında aldığı karar uyarınca; T.C. Merkez Bankası tarafından verilen kredi mektuplarına ilişkin yapılacak vekaletnamelere ilgilinin fotoğrafının yapıştırılması gerekmektedir.

 

c) Araç satışına yetki veren vekaletnamelere yapıştırılacağı :

 

Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğünden gönderilen 6 Eylül 1993 tarihli, 38477 sayılı yazıda özetle;

"Kanun ve yönetmelik hükümleri kamu güvenliğini sağlayan noterlik işlem kağıtlarının, bazı kötü niyetli kişiler tarafından kullanılarak sahtecilik yapılmasını önlemek maksadıyla, önemli görülen işlemlere ait kağıtlara fotoğraf yapıştırılması esasını kabul etmiş bulunmaktadır. Yönetmelikte sayılan ve fotoğraf yapıştırılması gereken işlemler arasında vekaletname olarak, tapuda işlem yaptırmayı gerektiren vekaletname ve boşanma davası için yetki veren vekaletnameler bulunmakla birlikte, taşıt satışına yetki veren vekaletnameler sayılmamıştır. Ancak bu konuda notere bir takdir hakkı bırakılmıştır. Noterin, işlemin ve ilgilinin durumuna göre gerekli gördüğü takdirde işlem kağıdına fotoğraf yapıştırılmasına karar vermesi mümkün olabilmektedir.

Araç satışına yetki veren vekaletnameye fotoğraf yapıştırılması kanun ve yönetmelik hükümlerine göre zorunlu olmayıp notere takdir hakkı bırakılmıştır. Noterler, bu takdir haklarını kanunun amacına uygun olarak kullanmak zorundadırlar.

Bu itibarla 1980 öncesi yaşanan olayların da tecrübesi ile noterlerin sahte işlem yapmasını önlemek için, noterlikte yapılacak taşıt satışına yetki veren vekaletnamelere ilgilinin fotoğrafının yapıştırılması ve bu vekaletnamelerin düzenlenmesinde ilgiliye ait nüfus kağıdının titizlikle incelenip gerektiğinde başka kimlik belgeleri ile teyit edilmesi hukukumuza uygun olacaktır." denildiğinden, araç satışına yetki veren vekaletnamelere fotoğraf yapıştırılması icap etmektedir.

 

ç)Tevkil yetkisine dayanılarak verilen vekaletnamelere fotoğraf yapıştırılması  gerekmediği:

 

Tevkil yetkisine dayanarak vekilin başka bir avukatı tevkil etmesi halinde, vekilin resminin vekaletnameye yapıştırılmasına gerek bulunup bulunmadığı hususunda Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğünden görüş istenmesi üzerine adı geçen Genel Müdürlükçe gönderilen 16.03.1998 günlü 4140 sayılı yazıda:

“Noterlik Kanunu Yönetmeliğinin 93.maddesinde, fotoğraf yapıştırılması zorunlu olan işlemler konusunda düzenleme getirilmiştir.

Noterlik Kanununun 79. maddesi hükmü uyarınca, dayanak belgenin gösterildiği iş kağıdına yazılmakla birlikte işlemle ilgili kısımlarını ve nereden hangi tarih ve numara ile verilmiş olduğunu gösteren birer örneği ilgilisine verilecek ve dairede saklanacak asıl ve örneklerine bağlanır.

Bu durumda, asilin resminin bulunduğu vekaletname örneği tevkil belgesine Kanun gereğince eklendiğinden, tevkil yetkisine dayanarak vekilin başka bir avukatı tevkil etmesi halinde vekilin resminin yapıştırılmasına gerek olmadığı düşünülmektedir.” denilmesi,

Araç satışlarına ilişkin tevkil yoluyla yapılan vekaletnamelere fotoğraf yapıştırılmasına gerek olup olmadığı hususunda intikal eden başvuru ve tereddütler nedeniyle de, Yönetim Kurulu'nun 19.03.2003 günlü toplantısında da;

“Araç satışlarıyla ilgili olarak düzenlenen fotoğraflı vekaletnameye dayanarak vekilin tevkil yetkisine istinaden başka bir kişiyi vekil tayin etmesi halinde, vekaletnameye ilk işlemin yapıldığı noterliğin adı, yevmiye numarası, tarihi belirtilmek ve fotoğraflı vekaletname eklenmek kaydıyla tevkil yoluyla yapılan vekaletnamelere fotoğraf yapıştırılmasının gerekmediğine” karar verilmesi nedeniyle tevkil yetkisine dayanılarak verilen vekaletnamelere asilin resminin bulunduğu vekaletnamenin eklenmesi kaydıyla fotoğraf yapıştırılması gerekmemektedir.

 

d)Yabancı ülke adli veya idari makamlarınca boşanmaya , evliliğin butlanına,  iptaline veya mevcut olup olmadığının tespitine ilişkin olarak verilen kararların nüfus  kütüğüne  tesciline  ilişkin  vekiller  tarafından yapılacak  başvurularda  ibraz  edilecek vekaletnamenin fotoğraflı olması gerektiği:

 

8.3.2018 tarihli ve 30354 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7077 sayılı “Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanunun” 3 üncü maddesiyle 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununa 27 nci maddesinden sonra gelmek üzere eklenen 27/A maddesinin 1 inci fıkrası “Yabancı ülke adli veya idari makamlarınca boşanmaya, evliliğin butlanına, iptaline veya mevcut olup olmadığının tespitine ilişkin olarak verilen kararlar; bizzat veya vekilleri aracılığıyla tarafların birlikte başvurması, verildiği devlet kanunlarına göre konusunda yetkili adli veya idari makam tarafından verilmiş ve usulen kesinleşmiş olması ve Türk kamu düzenine açıkça aykırı bulunmaması şartlarıyla nüfus kütüğüne tescil edilir” hükmünü içermektedir.

Bu tescil işlemi için Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün internet sitesinde “Yabancı ülke adli veya idari makamlarınca boşanmaya, evliliğin butlanına, iptaline veya mevcut olup olmadığının tespitine ilişkin olarak verilen kararların nüfus kütüğüne tesciline ilişkin form”a yer verilmiş ve bu Form’un altında “Başvuru vekil tarafından yapılmış ise fotoğraflı özel vekaletname eklenecektir” yönünde açıklama konulmuştur.

Bu itibarla; sözü edilen vekaletnamelere “Yabancı ülke adli veya idari makamlarınca boşanmaya, evliliğin butlanına, iptaline veya mevcut olup olmadığının tespitine ilişkin olarak verilen kararları nüfus kütüğüne tescil ettirme” yetkisinin yazılmasına ve fotoğraf yapıştırılmasına dikkat edilmelidir.

 

3-Tapu işlemleri için yapılacak vekaletnamelere yapıştırılacak fotoğraflarda dikkat edilecek hususlar:

 

a) Vekaletnamelere yapıştırılacak fotoğrafların nitelikleri :

 

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün başvuruları üzerine, Yönetim Kurulu’nun 20.09.2004, 16.01.2006, 05.11.2008 ve 23.02.2012 tarihli toplantılarında alınan kararlar uyarınca;

Artan sahtecilik olaylarının önlenebilmesi için, niteliği bakımından tapuda işlem yaptırılmasını gerektiren vekaletnamelere, ilgililerin o günkü fizik görüntüsüne uygun ve teşhisinde tereddüde yer bırakmayacak şekilde, renkli ve en azından son altı ay içinde çekilmiş özgün (orijinal) fotoğraflarının yapıştırılması gerekmektedir.

 

b)Fotoğrafların iş kağıdına yapıştırılmak suretiyle eklenmesi ve mühürlenmesi  gerektiği:

 

Adalet  Bakanlığı  Hukuk  İşleri  Genel  Müdürlüğünden  gönderilen  18.8.1988 tarihli, 30662 ve 14.11.1990 tarihli, 47603 sayılı yazılarla:

“Sahteciliklerin engellenebilmesi için, tapuda işlem yapılmasını gerektiren noterlik işlemlerine ait iş kağıtlar ile diğer işlemlere fotoğrafların sadece tel zımba ile tutturulmak suretiyle eklenmemesi, tel zımba ile tutturulmadan önce mutlaka yapıştırıcı bir madde ile yapıştırılması ve fotoğrafların üzerine de darphaneden sağlanmış madeni noterlik mührünün okunaklı bir şekilde basılması gerektiği” bildirildiğinden, bu yönde işlem yapılacaktır.

 

c)Tüzel   kişilere   ait   tapuda   işlem yaptırmaya  yönelik   düzenlenecek vekaletnamelere temsilcinin fotoğrafının yapıştırılacağı:

 

Birleştirme nedeniyle yürürlükten kaldırılan 24.01.1985 tarihli ve (7) sayılı Genelge’de yer alan Adalet Bakanlığının 24 Aralık 1984 gün ve 35607 sayılı yazısında “Bakanlığımızın 8 Nisan 1977 tarih ve 10372 sayılı mütalaasında da belirtildiği üzere 1512 sayılı Noterlik Kanununun 80. maddesi ile anılan maddenin uygulamasına dair Noterlik Kanunu Yönetmeliğinin 93.maddesinde sayılan işlemlere ilgilisinin fotoğrafının yapıştırılmasının zorunlu olduğu öngörülmüş olup, yasada ilgilinin tüzel kişi olması halinde bir ayrıcalık hükmü getirilmiş değildir.

Tüzel kişiler gerçek kişiler tarafından temsil edileceği cihetle, yönetmelikte belirtilen işlemlerin ilgilisinin tüzel kişi olması halinde, işleme imza koyan ve bunların akdi veya kanuni temsilcilerinin fotoğraflarının da iş kağıdına yapıştırılması, yönetmeliğin tartışmaya yer vermeyecek açıklıktaki hükmünün gereği olup, aksine bir sonuca varılması mümkün görülmemiştir.” denilmesi nedeniyle uygulama buna göre yapılmakta iken, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce yayınlanan 14.4.1992 tarih ve 1513 sayılı genelgede, ilgilinin tüzel kişi olması hafinde vekaletnameye fotoğraf yapıştırılmasına gerek olmadığının bildirildiği cihetle (adı geçen Genel Müdürlüğün 21.04.2010 tarihli ve 2010/7 sayılı Genelgesi’nin 1/c maddesinde de aynı husus yer almaktadır.) yapılacak işlemlerde tereddüt edilmiş ve konuya ilişkin olarak Adalet Bakanlığından yeniden görüş istenmiştir.

Hukuk İşleri Genel Müdürlüğünden gönderilen 3 Kasım 1993 tarihli ve 46708 sayılı yazıda sonuç olarak:

"Görüldüğü gibi kanun ve yönetmelik hükümleri hangi noterlik işlemlerine ilgilinin fotoğrafının yapıştırılacağını saymış, bu işlemlerin yapılması halinde özel ve tüzel kişi ayrımı yapılmadan fotoğraf yapıştırılmasını emretmiş bulunmaktadır.

Aslında Tapu Sicil Nizamnamesinin 17’nci maddesinde (Tapu Sicil Tüzüğünün 18’inci maddesinin 5’inci fıkrasında) düzenlenen tüzel kişi temsilcisinin işlem yaptırmasına paralel bir hüküm de Noterlik Kanununun 79’uncu maddesinde yer almaktadır. Bu hüküm uyarınca tüzel kişi adına işlem yaptırmak isteyen kişinin, sıfat ve yetkisini, işlemi yapmaya izinli olduğunu gösteren belgesini notere ibraz etmesi gerekir. Ancak bu hüküm, esas itibariyle tüzel kişi temsilcisinin işlem kağıdına fotoğrafının yapıştırılmaması gerektiği şeklinde yorumlanabilecek hüküm olmayıp, temsilcinin işlem yaptırma yeteneğinin tespit edilmesine ilişkin hükümlerdir.

Ayrıca noterlik işlemlerinde, Tapu Sicil Nizamnamesinin (Tapu Sicil Tüzüğünün) uygulanması mümkün olmayıp, daha özel hükümler ihtiva eden Noterlik Kanunun ve Yönetmeliğinin uygulanması gerekmektedir.

Bu itibarla Noterlik Kanunu ve Noterlik Kanunu Yönetmeliği hükümlerine göre, noterlikte, ilgilinin fotoğrafının yapıştırılması gereken bir işlem yapılmakta ise, tüzel kişi temsilcisinin de fotoğrafının yapıştırılması hukukumuza uygun olacağından , 8 Şubat 1993 tarih ve 05712 sayılı mütalaamızda değişiklik yapılmamıştır." denildiğinden, tüzel kişilere ait tapuda işlem yaptırmaya yönelik düzenlenecek vekaletnamelere temsilcinin fotoğrafının yapıştırılması gerekmektedir.

 

4-Örneği çıkarılacak belgede bulunan fotoğrafın bulunmaması ya da teşhise  imkan veremeyecek şekilde olması halinde yeni fotoğrafla örnek çıkarılabileceği:

 

a) Tapu işlemleri için yapılan vekaletnamelerde:

 

Tapu işlemleri için yapılan vekaletnamelerin dairede mevcut asıllarından veya ibraz olunan örneklerinden çıkarılacak örneklere aynı fotoğrafın yapıştırılması olasılığının bulunamaması nedeniyle değişik fotoğraf yapıştırılması halinde tapu idarelerince örneklerin kabul edilmediği anlaşılmakla durumun Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğüne bildirilmesi üzerine, adı geçen Genel Müdürlük, Grup Tapu Sicil Müdürlüklerine yazılan 19.8.1977 tarihli ve 5501-5507 sayılı yazılarının bir örneğini Birliğimize göndermiştir.

Sözü edilen yazıda:

“…. 13 Temmuz 1976 gün ve 15645 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan ve 13 Ağustos 1976 da yürürlüğe giren Noterlik Kanunu Yönetmeliğinin 93.maddesinde fotoğraf yapıştırılması zorunlu olan işlemlerin sayılması üzerine,

1-13.8.1976 tarihinde yürürlüğe giren Yönetmelik uyarınca fotoğraf yapıştırılması zorunluluğu başladığından, bu tarihten önce düzenlenip tapuda işlem yapılmasını gerektiren sözleşme ve vekaletnamelerin, istenen örneklerine, Noterlikte bulunan asıllarına uygun fotoğrafları bulunmayan veya örnek çıkarılması için Noterliğe ibraz edilen fotoğraflı vekaletnamelerin imkan nispetinde fotokopisi çıkarılması yoluna gidilmekte ise de, bunun gibi fotokopi suretiyle örneği çıkartılanlarda fotoğraf teşhisi mümkün kılacak nitelikte değil ise, bunlara da yeniden fotoğraf yapıştırılıp, bu hususun onama şerhinde belirtilmesi ve ilgililerin fotoğraflarını taşıyan söz konusu noterlik işlemlerinin çıkartılacak örneklere de behemehal ilgililerin fotoğraflarının yapıştırılması veya evvelki işlemde fotoğraf bulunmaması nedeniyle fotoğraf yapıştırılması imkanı bulunmayan hallerde ise, mümkün olduğu takdirde fotoğraflı kimlik kartındakine uygun fotoğraf yapıştırılması, bu mümkün olmadığı takdirde, onama şerhinde keyfiyet açıklanmak suretiyle fotoğrafsız örnek çıkarılan örneklerin, Tapu Sicil Muhafızlıklarınca fotoğrafsız kabul edilmesi,

2-(1) nci kısımda belirtilen işlemlerden çıkarılan örneklere; eski işlemlerdeki fotoğrafların aynını bulmak mümkün olmadığı durumlarda, yeni çekilen ve noterce o şahsa ait olduğu onanan rötuşsuz ve açıkça teşhis edilen yeni çekilmiş fotoğrafların yapıştırılması zorunlu olduğundan, böylece kabul edilmesi,

3-13.8.1976 gününden sonra çıkarılan örneklere yeni çekilmiş fotoğrafların yapıştırılıp onama şerhinde açıklama bulunması halinde bunların veya örnek çıkarılmak üzere Noterliğe getirilen fotoğraflı evraktan çıkarılacak fotokopilerin, fotoğrafları teşhisi mümkün kılacak nitelikte olan örneklerinde Tapu Sicil Muhafızlıklarınca kabul edilmesi gerektiği belirtilmiştir.

Bilgilerinizi ve 13.7.1976 gün, 15645 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Noterlik Kanunu Yönetmelik hükümleri uyarınca işlem yapılmak için keyfiyetin Grubunuza bağlı Tapu Sicil Muhafızlıklarına ivedi duyurulmasını rica ederim.” denilmiştir.

Aynı konuda farklı uygulamalar olduğunun anlaşılması üzerine, durum Yönetim Kurulumuzun 03.06.2008 tarihli toplantısında görüşülmüş ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünden görüş alınmasına karar verilmiştir.

Konuya ilişkin olarak Tapu Kadastro Genel Müdürlüğünün 01.07.2008 tarih ve 3932774 sayılı yazısında da;

“Sorulan hususlarla ilgili olarak 19.08.1977 tarih ve 4-1-9-7/5001-5507 sayılı Genelgemiz bölge müdürlüklerimiz aracılığıyla tüm tapu sicil müdürlüklerine gönderilmiş olup, halen söz konusu genelgemizin yürürlükte olduğu ve tapu sicil müdürlüklerinde bu genelgemiz doğrultusunda işlemlere yön verilmektedir.

Diğer taraftan vekaletnamelerdeki fotoğraf teşhise imkan vermeyecek derecede bozulmuş veya fotokopisi çekilirken kararmak suretiyle teşhise imkan vermiyor ise, herhangi bir hata ve eksikliğin doğmaması ve Hazine kaybına sebebiyet verilmemesi bakımından, tapu sicil müdürü bu vekaletnameye ilgilinin fotoğrafının yapıştırılmasını ve noterce onaylanmasını Tapu Sicil Tüzüğünün 13. (Yeni Tüzüğün 18.) maddesi gereğince isteme yetkisine haizdir.” denilmiştir.

Bu itibarla; tapuda işlem yapılacak vekaletnamelerin örneklerinde  yer alacak fotoğraflarla ilgili olarak, yukarıda yer verilen ve yürürlükte olduğu bildirilen Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün 19.08.1977 tarih ve 4-1-9-7/5501-5507 sayılı Genelgesi’nde açıklandığı şekilde işlem yapılması gerekmektedir.

 

b)Kimlik kartları ile diğer belgelerde :

 

Nüfus cüzdanı (kimlik kartı) örneği çıkartırken, cüzdandaki (kimlikteki) fotoğrafın çok eski olması veya aynı fotoğrafın bulunmaması halinde, çıkartılacak örneğe başka bir fotoğraf yapıştırılmasının mümkün olup olamayacağına ilişkin noterliklerde tereddütler yaşanması üzerine konu TNB Yönetim Kurulunda görüşülmüş ve Adalet Bakanlığından görüş istenmiştir.

 

Adı geçen Bakanlıktan gönderilen 4.11.1988 tarih ve 39834 sayılı yazıda;

“Bilindiği gibi nüfus hüviyet cüzdanı aslı tek olup, nüfus idaresince verilmektedir. İlgilisine ait olduğu sabit olmak kaydı ile noterin çıkardığı nüfus hüviyet suretini fotoğraflı olarak tasdik etmesinde bir sakınca yoktur.

Bu fotoğrafın o kişiye ait olması yeterlidir. Mutlaka nüfus hüviyet cüzdanı aslındaki fotoğrafın bir eşi olması gerekmez. Kaldı ki fotoğrafların en son çekilmiş olanları resmi işlemler açısından ve tanınma yönünden daha sağlıklıdır. Noterce onanacak örneğin üzerinde (örnektir) veya benzeri ibare bulunacağı cihetle bu suretin asıl nüsha olarak telakkisi mümkün değildir.

Diğer yandan bu tür suretin (fotoğraflı kimlik belgesi) niteliğinde sayılması ve asıl kimlik gibi kullanılması da söz konusu olamaz. Zira geçerli kimlik belgelerinin hangileri olduğu ilgililerce bilinmektedir.

Bu itibarla noterin nüfus hüviyet cüzdanı suretlerini fotoğraflı olarak onaylamasında yasal bir sakınca bulunmadığı düşünülmüştür” denildiğinden, kimlik kartlarında ya da fotoğraf taşıyan diğer belgelerde fotoğrafın çok eski olması veya aynı fotoğrafın bulunmaması halinde, çıkartılacak örneğe başka bir  fotoğraf yapıştırılması mümkün bulunmaktadır.

 

5-15 yaşından küçüklere ait kimlik belgelerinde fotoğraf bulunmasının zorunlu  olmadığı ve örneklerinin fotoğrafsız çıkarılabileceği:

 

Resmi Gazetenin 23.11.2006 tarihli ve 26355 sayılı nüshasında yayınlanarak yürürlüğe giren Nüfus Hizmetleri Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 131 inci maddesinde “Talep edilmediği sürece onbeş yaşından küçüklerin nüfus cüzdanına ve nüfus cüzdanı talep belgelerine fotoğraf yapıştırılmaz.” (aynı hüküm mülga Yönetmelikte de bulunmaktaydı) denilmiş olmasına göre onbeş yaşından küçük olanların hüviyet cüzdanlarına fotoğraf yapıştırılmasının zorunlu olmadığı anlaşılmaktadır. Aslında fotoğraf bulunmayan nüfus cüzdanının örneğinin de fotoğrafsız olması tabiidir.

Bir noterliğimizin, onbeş yaşından küçüklerin fotoğrafsız nüfus cüzdanlarından çıkarılan örneklerin, askeri okullarca kabul edilmediğinin öğrenilmesi üzerine, bu durumun yasal bir nedeni bulunmadığının ilgililere duyurulması için Adalet Bakanlığına başvurulmuştu. Bakanlık Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü 20 Aralık 1977 gün ve 32804 sayılı yazısıyla; “Yazınız üzerine konunun intikal ettirildiği Milli Savunma Bakanlığından alınan 15 Aralık 1977 tarih ve 811-5d-77 sayılı yazıda, ‘Askeri okullara girmek isteyen 15 yaşından küçük öğrencilere ait fotoğrafsız nüfus cüzdanlarının noterden onaylı örneklerinin kabulü için’ ilgili komutanlıklara talimat verildiği’ bildirilmiştir.

 

6-Renkli fotokopi veya tarayıcılardan çıkarılan fotoğrafların kullanılamayacağı:

İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından Adalet Bakanlığına gönderilen ve TNB Yönetim Kurulu'nun 17.06.2002 günlü toplantısında görüşülen 16.05.2002 tarih ve 107305 sayılı yazıda;

“Adalet Bakanlığı yazısı ile Ankara Ticaret Odasının Bakanlığımıza yapmış olduğu başvurudan, özellikle ticaret odaları ve noter işlemlerinde renkli fotokopi suretiyle çoğaltılan fotoğrafların kullanımından kaynaklanan sıkıntıların olduğu anlaşılmaktadır.

Söz konusu başvurular üzerine Emniyet Genel Müdürlüğü Kriminal Polis Laboratuarları Dairesi Başkanlığınca yapılan teknik analizler sonucunda;

1-Scanner (tarayıcı) veya renkli fotokopi suretiyle orijinalden elde edilen kopyaların sağladığı piksel çözünürlüğün, orijinal fotoğrafların piksel çözünürlük düzeyine göre oldukça düşük seviyede kalması sebebiyle kopyalarda, orijinal fotoğraflara göre yeterli düzeyde netlik sağlanamaması nedeniyle kriminal karşılaştırmalar açısından olumsuzluk yarattığı,

2-Scanner (tarayıcı) ve dijital fotoğraf makinesi vasıtasıyla bilgisayar ortamına aktarılan fotoğrafların üzerinde rahatlıkla montaj yapılabildiği ve bunun sahteciliği kolaylaştırıcı bir unsur olduğu,

3-Düşük kalitede baskı yapan fotokopilerden elde edilen fotoğrafların suya maruz kaldıklarında kağıtlarında buruşmalar ve tonerlerinde dağılmalar meydana geldiği,

Anlaşılmıştır.

 

Bu bağlamda; scanner (tarayıcı) veya renkli fotokopi yoluyla elde çoğaltılan fotoğraflarda kullanılan kağıdın kalitesi ve baskı kalitesinin bunların dayanıklılık ve netliklerini etkilemesi, uygulamada da kalite ayrımının yapılmasının kolay olmaması nedeniyle ilgi genelgelerin iptal edilerek, resmi belgelerde  orijinal fotoğrafların kullanılması uygun görülmüştür.” denilmiştir.

Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü gönderdiği 29.05.2002 günlü 012281 sayılı yazıyla da İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğünün yukarıda yer verilen yazısı uyarınca işlem yapılmasını istediğinden, fotoğraf yapıştırılması gereken noterlik işlemlerinde ilgilinin özgün (orijinal) fotoğrafının kullanılması gerekmektedir.

 

Bilgi edinilmesini rica ederim. Saygılarımla,

 

 

 

Dursun CİN 

Başkan

 

 

 

12/06/2019 H. Danışmanlık Personeli:F.KORKMAZ

12/06/2019 Hukuki Danışman:Ş.ARTAR

12/06/2019 Genel Sekreter Yard.        :B.EMEL

12/06/2019 Genel Sekreter        :İ. GÜL

 

 

 

YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILAN GENELGE VE GENEL YAZILAR: 31.01.1978 (1),
15.11.1988 tarihli ve (76) sayılı genelgeler yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlükten kaldırılan genelge ve genel yazılara, TNB internet sayfasında yer alan “YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILAN GENELGE VE GENEL YAZILAR” bölümünden ulaşılabilir.

---