2024-2 sayılı genelge

TÜRKİYE NOTERLER BİRLİĞİ

Mali Danışmanlık

Sayı: E-23240125-840-706460-15.03.2024

Konu : Akitlerde Yer Alan Banka Teminat Mektubu Verme Taahhüdünde Damga Vergisi ve Harç

                                                                                                                                                                       

                                                                              GENELGE

                                                                                   (2)

 

 

Gelir İdaresi Başkanlığından alınan 11.03.2024 günlü ve E-77888587-155.01.01.02[126]-20764 sayılı yazıda,

Gelir İdaresi Başkanlığı görüşüne dayanılarak yayımlanan 1999/10 sayılı Genelgemiz esaslarının yinelenmesi anlamındaki 2023/3 sayılı Genelgemiz esaslarından bahisle,

“Başkanlığımıza intikal eden bir dosyanın incelenmesi sırasında, Birliğinize bağlı bir noterin Adalet Başmüfettişliğince teftişi sonucu, eksik alınan damga vergisi ve harca ilişkin gerekli işlemlerin yapılması hususunda ilgili vergi dairesine yazı yazılması üzerine ilgili noterden bilgi istenildiği, noterin cevap dilekçesinde Birliğinizin 2023/3 sayılı genelgesine istinaden akitlerde yer alan banka teminat mektubu verme taahhüdü dikkate alınmayarak damga vergisinin alınmadığı, harcın ise eksik alındığı yönünde açıklama yapıldığı anlaşılmıştır.”

denilerek ve ilgili kanun hükümlerinden de bahsedilerek, sonuç olarak

“Yukarıda yer alan Kanun hükümleri uyarınca, somut olaya ilişkin kağıt bazında ayrıca değerlendirme yapılması gerekmekle birlikte, bir kağıtta toplanan akit ve işlemler birbirine bağlı ve bir asıldan doğma oldukları takdirde damga vergisinin en yüksek vergi alınmasını gerektiren akit veya işlem üzerinden alınacağı göz önünde bulundurulduğunda, akitlerde banka teminat mektubu verileceğine ilişkin taahhüde de yer verilmesi halinde, bu taahhüdün vergilendirmede dikkate alınması ve kağıdın en yüksek vergi alınmasını gerektiren akit ve işlem üzerinden nispi damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.

….

Diğer taraftan, Birliğinizce yayımlanan 8/5/2023 tarihli ve 3 No.lu Genelgenizin incelenmesinden, 3/5/2023 tarihli ve 39451 sayılı yazımızdan bahisle, sözleşmelerde yer alan banka teminat mektubu verme taahhütlerinin ve ipoteğin fekkine dair düzenlemenin damga vergisi ve harç hesabında nazara alınmaması gerektiği yönünde de açıklamalar yapıldığı anlaşılmakla birlikte, söz konusu yazımızda somut olay bazında, sadece akitlerde yer alan ipotek verme taahhüdüne ilişkin görüş bildirilmiş olup, akitlerde yer alan banka teminat mektubu verme taahhüdüne veya ipoteğin fekkine ilişkin herhangi bir açıklamaya yer verilmemiştir. Bu nedenle, ihtilaflara yol açılmamasını ve yanlış uygulamalara da sebebiyet verilmemesini teminen, 8/5/2023 tarihli ve 3 No.lu Genelgenizde yer alan banka teminat mektubu verme taahhütlerine ve ipoteğin fekkine dair açıklamaların genelgeden çıkarılması yerinde olacaktır. Zira, banka teminat mektubu verme taahhütlerinin vergilendirmede dikkate alınması gerekmekte, ayrıca ipoteğin fekkine dair açıklamalar için genel bir belirleme yapılması mümkün bulunmamaktadır.”

denilmektedir.

Yukarıda da belirtildiği üzere, Gelir İdaresi Başkanlığı görüşü esas alınarak yayımlanan 1999/10 sayılı Birliğimiz Genelgesi ve onun bir tekrarı olan 2023/3 sayılı Genelgemizde yer alan görüşün, teminat mektubu verme taahhüdü yönünden değiştiğini ifade eden Gelir İdaresi Başkanlığının bu yeni görüşünde, sözleşmelerde yer alan ipotek ya da banka teminat mektubu verme taahhütlerine ilişkin damga vergisi ve harç uygulamasının,

- İpotek verme taahhütleri yönünden korunduğu,

- Ancak banka teminat mektubu verme taahhütleri yönünden ise değiştirildiği

Anlaşılmaktadır.

Bu görüş çerçevesinde aşağıdaki açıklamaların yapılması gerekli görülmüştür.

1- Sözleşmelerde yer alan ipotek verilmesine dair taahhütler damga vergisi ve harç uygulamasında dikkate alınmayacaktır.

2- Yine sözleşmelerde yer alan banka teminat mektubu verme taahhütleri damga vergisi ve harç uygulamasında dikkate alınacak olmakla birlikte;

1.a) Damga vergisi ve harçtan istisna olmayan bu manada damga vergisi ve harca tabi olan sözleşmelerdeki damga vergisi ve harç hesabında;

*488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinin ikinci fıkrası ile 492 sayılı Harçlar Kanunun 46 ncı maddeleri gereğince, sözleşme değeri ile banka teminat mektubu verme taahhüt değerinden yüksek olanı üzerinden nispi damga vergisi ve harç tahsil edilecektir.

 

1.b) Bakanlar Kurulu Kararları ile sıfır “0” nispet damga vergisine tabi tutulan

“Resmi şekilde düzenlenen kat karşılığı veya hasılat paylaşımı inşaat sözleşmeleri,”

“Resmi şekilde düzenlenen kat karşılığı veya hasılat paylaşımı inşaat sözleşmeleri kapsamında yapı müteahhitleri ile alt yükleniciler arasında düzenlenen inşaat taahhüt sözleşmeleri,”

“Kat karşılığı veya hasılat paylaşımı inşaat işlerine ilişkin danışmanlık hizmet sözleşmeleri,”

“Yapı denetimi hizmet Sözleşmeleri,”

"Resmî şekilde düzenlenen gayrimenkul satış vaadi sözleşmeleri"

"7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında düzenlenen ön ödemeli konut satış sözleşmeleri''

“6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında düzenlenen ön ödemeli konut satış sözleşmeleri''

Damga vergisine tabi tutulmayacak olmakla birlikte, bu sözleşmeler üzerindeki banka teminat mektubu verme taahhütleri, taahhüt değeri üzerinden nispi damga vergisine tabi tutulacaktır.

Nispi harcın ise sözleşme değeri ile taahhüt değerinden yüksek olanı üzerinden alınacağı tabiidir.

2023/3 sayılı Genelgemiz uygulamadan kaldırılmıştır.

Bilgilerinizi rica ederim.

 

Emine ÇAĞLAYAN

Başkan