2022-495 sayılı genelyazı

Ankara, 31.12.2022

Mali Danışmanlık-290-58377

Özü: Vergi Usul Kanunu ve Gelir Vergisi Kanununda yer alan ve 2023 Yılında uygulanacak olan bazı maktu had ve miktarlar hk.

 

 

............. NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA

............. NOTERLİĞİNE

 

 

Hazine ve Maliye Bakanlığınca hazırlanan ve Resmi Gazete’nin 30 Aralık 2022 günlü ve 32059 (2. Mükerrer) nüshasında yayımlanan

1- 544. Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği,

2- 322 ve 323.Seri No.lu Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliğleri,

Yayımlanmış ve bu Tebliğlerde 01.01.2023 tarihinden itibaren uygulanacak olan bazı maktu had ve miktarlar yeniden tespit edilmiş bulunmaktadır.

Sözü edilen Tebliğlerin noterlikleri ilgilendiren bölümleri aşağıda belirtilmiştir

Bilgi edinilmesini rica ederim.

 

Emine ÇAĞLAYAN

Başkan

 

 

 

 

GENELYAZI:( 495)  

 


 

VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ

(SIRA NO: 544)

 

Amaç

MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 104, mükerrer 115, 153/A, 177, 232, 252, mükerrer 257, 313, 323, 343, 352 (Kanuna Bağlı Cetvel), 353, 355, mükerrer 355, 370, EK 1 ve EK 11 inci maddelerinde yer alıp 2021 yılında uygulanan had ve tutarların yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle 1/1/2023 tarihi itibarıyla uygulanacak had ve tutarların belirlenmesine ilişkin hususların açıklanmasıdır.

 

Yasal düzenlemeler

MADDE 2 – (1) 213 sayılı Kanunun mükerrer 414 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında, “Bu Kanunda yer alan maktu hadler ile asgari ve azami miktarları belirtilmiş olan para ile ödenecek ceza miktarları, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak bu Kanun uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Bu şekilde hesaplanan maktu had ve miktarların yüzde beşini aşmayan kesirler dikkate alınmaz. Cumhurbaşkanı, bu suretle tespit edilen had ve miktarları yarısına kadar artırmaya veya indirmeye, nispi hadleri ise iki katına kadar artırmaya veya yarısına kadar indirmeye veya tekrar kanuni seviyesine getirmeye yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.

 

Yeniden değerleme oranında artırılan had ve tutarlar

MADDE 3 – (1) 213 sayılı Kanunun mükerrer 414 üncü maddesi ile mezkur Kanunun 104 üncü maddesinin üçüncü fıkrası hükmü uyarınca aynı Kanunun 104, mükerrer 115, 153/A, 177, 232, 252, mükerrer 257, 313, 323, 343, 352 (Kanuna Bağlı Cetvel), 353, 355, mükerrer 355, 370, EK 1 ve EK 11 inci maddelerinde yer alıp 2022 yılında uygulanan had ve tutarların, 2022 yılı için %122,93 (yüz yirmi iki virgül doksan üç) olarak tespit edilen yeniden değerleme oranında artırılması, artırılan bu had ve tutarların Kanunun 104 üncü maddesinin birinci fıkrasının (4 numaralı) bendinde yer alan tutarın mezkur yetkiye istinaden yeniden artırılması suretiyle belirlenen ve 1/1/2023 tarihinden itibaren uygulanacak olan had ve tutarlar ekli listede gösterilmiştir.

 

Yürürlük

MADDE 4 – (1) Bu Tebliğ 1/1/2023 tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 5 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Hazine ve Maliye Bakanı yürütür.

 

 

 

VERGİ USUL KANUNUNDA YER ALAN VE 01/01/2023 TARİHİNDEN GEÇERLİ OLMAK ÜZERE UYGULANACAK OLAN HAD VE MİKTARLAR

 

 

MADDE NO

                               

KONUSU

2023 Yılında

Uygulanacak Miktar (TL)

MADDE 177-

Bilanço hesabı esasına göre defter tutma hadleri

 

 

1- Yıllık;

- Alış tutarı

- Satış tutarı

 

890.000

1.270.000

 

2- Yıllık gayrisafi iş hasılatı

440.000

 

3- İş hasılatının beş katı ile yıllık satış tutarının toplamı

890.000

MADDE 232-

Fatura kullanma mecburiyeti

4.400

MADDE 313-

 

Doğrudan gider yazılacak demirbaş ve peştemallıklar

 

4.400

 

MADDE 343-

 

En az ceza haddi

 

 

- Damga vergisinde

- Diğer vergilerde

55

110

 

MADDE 352-

 

 

Usulsüzlük dereceleri ve cezaları

(Kanuna bağlı cetvel)

 

 

I inci derece usulsüzlükler

 

 

2- Sermaye şirketi dışında kalan birinci sınıf tüccarlar ve serbest meslek erbabı                                                                          

 

420

 

II nci derece usulsüzlükler                                  

 

 

2- Sermaye şirketi dışında kalan birinci sınıf tüccarlar ve serbest meslek erbabı

 

210

 

 

MADDE 353-

Fatura ve benzeri evrak verilmemesi ve alınmaması ile diğer şekil ve usul hükümlerine uyulmaması

 

 

1- Elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekenler dahil olmak üzere fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu, serbest meslek makbuzu verilmemesi, alınmaması

- Bir takvim yılı içinde her bir belge nevine ilişkin olarak kesilecek toplam ceza

2.200

 

 

 

1.100.000

 

4- Hazine ve Maliye Bakanlığınca tutulma ve günü gününe kayıt edilme mecburiyeti getirilen defterlerin; bulundurulmaması, günü gününe kayıt yapılmaması, yetkililere ibraz edilmemesi ile levha bulundurma ve asma mecburiyetine uyulmaması

 

 

 

 

1.100

 

6- Belirlenen muhasebe standartlarına, tek düzen hesap planına ve mali tablolara ilişkin usul ve esaslar ile muhasebeye yönelik bilgisayar programlarının üretilmesine ilişkin kural ve standartlara uymayanlara

 

 

 

26.000

 

7- Kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerce yapılacak işlemlerde kullanılma zorunluluğu getirilen vergi numarasını kullanmaksızın işlem yapanlara

 

 

1.300

 

9- 4358 sayılı Kanun uyarınca vergi kimlik numarası kullanma zorunluluğu getirilen kuruluşlardan yaptıkları işlemlere ilişkin bildirimleri, belirlenen standartlarda ve zamanda yerine getirmeyenlere

 

 

 

5.500

 

MADDE 355

b) Damga vergisinde

-Her bir kağıt için kesilecek özel usulsüzlük cezası (En az)

 

 

9

 

MÜKERRER MADDE 355-

 

Bilgi vermekten çekinenler ile 107/A, mükerrer 242, 256, 257 ve mükerrer 257 ci madde hükmüne uymayanlar için ceza

 

 

1-Birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabı hakkında

7.500

 

 

Elektronik tebligat adresi alma mecburiyetine uymayanlar için

-Birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabı hakkında

 

 

4.400

Tahsilat ve ödemelerini banka, benzeri finans kurumları veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsik etme zorunluluğuna uymayanlara bir takvim yılı içinde kesilecek toplam özel usulsüzlük cezası

 

 

 

5.500.000

 


GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ

(SERİ NO: 322)

 

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç ve Kapsam

 

Amaç ve kapsam

MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı; 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununda 3/11/2022 tarihli ve 7420 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla yapılan değişiklikler ile aynı Kanunun geçici 1 inci maddesinin uygulamasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

….

 

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Elektrik, Doğalgaz ve Benzeri Isınma Giderleri Karşılığı Olarak Çalışanlara

Yapılan Ödemelerde Gelir Vergisi İstisnası

 

Yasal düzenleme

MADDE 7- (1) 7420 sayılı Kanunun geçici1 inci maddesinde,

“(1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren işverenler tarafından çalışanlara elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olmak üzere 30/6/2023 tarihine kadar (bu tarih dâhil) mevcut ücretlerine/prime esas kazançlarına ilave olarak yapılan aylık 1.000 Türk lirasını aşmayan ödemeler, 31/5/2006 tarihlive 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre prime esas kazanca dâhil edilmez ve bu tutar üzerinden 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu uyarınca gelir vergisi hesaplanmaz.

(2) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye ilgisine göre Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yetkilidir.”

hükmü yer almaktadır.

 

İstisnanın kapsamı ve şartları

MADDE 8- (1) 193 sayılı Kanunun 61 inci maddesinde, ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve parayla temsil edilebilen menfaatler olarak tanımlanmış olup ücretin; ödenek, tazminat, kasa tazminatı (mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunmasının onun mahiyetini değiştirmeyeceği  belirtilmiştir. Dolayısıyla hizmet erbabına ödenen aylık ücret, mesai, prim, ikramiye, gider karşılığı ve sair adlarla yapılan tüm ödemeler ve sağlanan menfaatler de ücret kapsamında değerlendirilmektedir.

(2) İşverenler tarafından maddenin yürürlüğe girdiği 9/11/2022 tarihinden 30/6/2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) çalışanlara mevcut ücretlerine ilave olarak elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olmak üzere toplam aylık tutarı 1.000 Türk lirasını aşmayan ödemeler gelir vergisinden istisna edilmiştir.

(3) İşverenler tarafından hizmet erbabına bu şekilde yapılan ödemelerin istisna kapsamında değerlendirilebilmesi için söz konusu ödemelerin;

           a) 9/11/2022 tarihi ila 30/6/2023 tarihi (bu tarih dahil) arasında yapılması,

           b) Elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olmak üzere yapılması,

           c) Aylık 1.000 Türk lirasını aşmaması,

           d) Mevcut ücretlerine ilave olarak yapılması gerekmektedir

 

şarttır

(9) Bu kapsamda yapılan ödemelere ilişkin olarak damga vergisi istisnası bulunmamaktadır.

……….


GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ

(SERİ NO: 323.)

 

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç ve Yasal Düzenlemeler

Amaç

MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 9/10, 21, 23/8, 23/10, 31, 40/1, 40/7, 47, 48, 68 mükerrer 80, 82, 86, 103 ve mükerrer 121 inci maddelerinde yer alan ve yeniden değerleme oranında artırılan maktu had ve tutarlar, basit usule tabi mükelleflerde toplu belge düzenleme uygulaması ile 1/1/2006 tarihinden önce ihraç edilen bir kısım menkul kıymetlerden 2022 takvim yılında elde edilen menkul sermaye iradının beyanında dikkate alınacak indirim oranı uygulamasına ilişkin hususların açıklanmasıdır.

 

Yasal düzenlemeler

MADDE 2 – (1) 193 sayılı Kanunun mükerrer 121 inci maddesinde:

“…

Birinci fıkrada yer alan tutar, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Bu şekilde hesaplanan tutarın % 5'ini aşmayan kesirler dikkate alınmaz. Cumhurbaşkanı, birinci fıkrada yer alan oranı ve tutarı iki katına kadar artırmaya, sıfıra kadar indirmeye, kanuni oran ve tutarına getirmeye; Maliye Bakanlığı, maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.”

hükmü yer almaktadır.

(2) 193 sayılı Kanunun mükerrer 123 üncü maddesinde:

“…

2.Bu Kanunun 9/10, 19, 21, 23/8, 23/10, 31, 40/1, 40/7, 47, 48, 68 mükerrer 80, 82 ve 86 ncı maddeleri ile 89 uncu maddesinin birinci fıkrasının (15) numaralı bendinde yer alan maktu had ve tutarlar, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Bu şekilde hesaplanan maktu had ve tutarların % 5'ini aşmayan kesirler dikkate alınmaz. Cumhurbaşkanı, bu surette tespit edilen had ve tutarları % 50'sine kadar artırmaya veya indirmeye yetkilidir.

3.Bu Kanunun 103 üncü maddesinde yer alan vergi tarifesinin gelir dilim tutarları hakkında, bu maddenin (2) numaralı fıkrası uygulanır.”

hükmü yer almaktadır.

 

İKİNCİ BÖLÜM

Yeniden Değerleme Oranında Artırılan Had ve Tutarlar

 

Yeniden değerleme oranında artırılan had ve tutarlar

MADDE 3 – (1) 193 sayılı Kanunun mükerrer 123 üncü maddesi hükmü uyarınca, aynı Kanunun 9/10, 21, 23/8, 23/10, 31, 40/1, 40/7, 47, 48, 68 mükerrer 80, 82, 86, ve 103 üncü maddelerinde yer alan ve 2022 yılında uygulanan had ve tutarlar 24/11/2022 tarihli ve 32023 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No:542) ile 2022 yılı için % 122,93 (yüz yirmi iki virgül doksan üç) olarak tespit edilen yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle belirlenerek, 2023 takvim yılında uygulanacak olan had ve tutarlar aşağıdaki şekilde tespit edilmiştir.

Yemek bedelinde istisna tutarı

İşyerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda çalışılan günlere ait bir günlük yemek bedeline ilişkin istisna tutarı 110 TL

İşverenler tarafından hizmet erbabına işyerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda, yemek bedelinin nakit olarak verilmesi suretiyle sağlanan menfaatler de istisna kapsamına alınmıştır.

Hizmet erbabına nakit olarak ödenen yemek bedelinin gelir vergisinden istisna edilebilmesi için;

          a) İşverenler tarafından işyerinde veya müştemilatında yemek verilmemesi,

          b) Günlük yemek bedelinin 110 Türk lirasını aşmaması,

          c) Fiilen çalışılan günlere ilişkin olması,

gerekmektedir.

Nakit olarak yapılan yemek bedeli ödemelerinin, 18/11/2008 tarihli ve 27058 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ücret, Prim, İkramiye ve Bu Nitelikteki Her Türlü İstihkakın Bankalar Aracılığıyla Ödenmesine Dair Yönetmelikte belirlenen ödeme usulüne göre yapılması gerekmektedir.

İşverenler tarafından hizmet erbabına yapılan ödemelere ilişkin olarak düzenlenen kağıtlarda yer alan tutarın, 193 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (19) numaralı bendinde yer alan istisnaya isabet eden kısmı damga vergisinden istisnadır.

 

Ulaşım gideri istisna tutarı

193 sayılı Kanun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (10) numaralı bendinde yer alan işverenlerce hizmet erbabının işyerine gidip gelmesi için sağlanan menfaatlere ilişkin istisna tutarı 56 TL

 

Engellilik indirim tutarları

193 sayılı Kanunun 31 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan engellilik indirimi tutarları;

- Birinci derece engelliler için             4.400. TL,

- İkinci derece engelliler için             2.600 TL,

- Üçüncü derece engelliler için          1.100 TL,

…….

             

 

Demirbaşa kaydedilmek üzere otomobil alımında amortisman ve gider uygulama sınırı

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunun mesleki giderlere dair 68 inci maddesinin birinci fıkrasının;

- 4 numaralı bendinde araç amortismanı olarak indirim konusu yapılabilecek tutar; özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç 500.000 TL, vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde 950.000 TL,

- 5 numaralı bendinde gider olarak indirim konusu yapılabilecek aylık araç kiralama bedeli 17.000 TL, indirim konusu yapılabilecek özel tüketim vergisi ve katma değer vergisinin toplam tutarı 440.000 TL,

olarak tespit edilmiştir.

 

2023 yılı gelirlerinin vergilendirilmesinde vergi matrah dilim ve nispetleri

193 sayılı Kanunun 103 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan gelir vergisine tabi gelirlerin vergilendirilmesinde esas alınan tarife, 2023 takvim yılı gelirlerinin vergilendirilmesinde esas alınmak üzere aşağıdaki şekilde yeniden belirlenmiştir.

 

70.000 TL'ye kadar                                                                                                   % 15

150.000 TL'nin 70.000 TL'si için 10.500 TL, fazlası                                                       % 20

370.000 TL'nin 150.000 TL'si için 26.500 TL, (ücret gelirlerinde 550.000 TL'nin

         150.000 TL'si için 26.500 TL), fazlası                                                                % 27

1.900.000 TL'nin 370.000 TL'si için 85.900 TL, (ücret gelirlerinde

          1.900.000 TL'nin 550.000 TL'si için 134.500 TL), fazlası                                    % 35

1.900.000 TL’den fazlasının 1.900.000 TL’si için 621.400 TL (ücret gelirlerinde

          1.900.000 TL’den fazlasının 1.900.000 TL’si için 607.000TL), fazlası                   % 40