Mali Danışmanlık -163-12374

Ankara, 12.07.2017

Özü: Asıl İş Kağıdında Bulunan Sigorta Yaptırma Taahhütleri Hakkında

 

........................ NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA

........................ NOTERLİĞİNE

 

GENELGE   ( 14 )

 

 

          İLGİ: 04.07.2008 günlü ve Mali Danışmanlık-400-13405 (2008/21) sayılı Genelgemiz.

 

Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı görüşüne dayanılarak yayımlanan ve “aynı kağıtta yer alan sigorta yaptırma taahhütlerinde sigorta değerinin dikkate alınmasının ve bu değerin esas işlemin değerinden yüksek olması halinde, sigorta yaptırma değerinin nispi harç ve damga vergisine esas alınması gerektiği”yönündeki görüşünü içeren ilgide kayıtlı Birliğimiz Genelgesinin iptali için açılan İdari dava sonucunda, Danıştay 9. Dairesi tarafından alınan ve Yönetim Kurulumuzun 21.06.2017 günlü toplantısında görüşülen 17.02.2016 günlü ve 2013/1175 Esas 2016/507 Karar sayılı Kararda;

“…Davaya konu işlemlerle, kredi işlemleri dışında diğer işlemlere ilişkin olarak düzenlenen kağıtlarda yer alan sigorta yaptırma taahhütlerinde sigorta değerinin dikkate alınması ve bu değerin esas işlemin değerinden yüksek olması halinde sigorta yaptırma değerinin nispi harç ve damga vergisine tabi tutulması gerektiği belirtilmişse de, TTK 1263 üncü maddesinde de tanımlandığı üzere, sigorta akdi; sigortacının, bir prim karşılığında diğer bir kimsenin para ile ölçülebilir bir menfaatini zarara uğratan bir tehlikenin (bir rizikonun) meydana gelmesi halinde tazminat vermeyi yahut bir veya birkaç kimsenin hayat müddetleri sebebiyle veya hayatlarında meydana gelen belli bir takım hadiseler dolayısıyla bir para ödemeyi veya sair edalarda bulunmayı üzerine aldığı akittir. Dolayısıyla, sigorta akdinde, öngörülen risklerin gerçekleşmesi halinde, kararlaştırılan tazminatı ödeme yükümlülüğü sigortacıya aittir. Diğer bir ifade ile, tazminat ödeme taahhüdü sigortacının, prim ödeme yükümlülüğü ise sigorta ettirenindir.

Bu durum karşısında, ilgililerce, asıl faaliyet konularına ilişkin olarak düzenlenen kağıtların içerisinde, ayrıca, sigorta yaptırmaya ilişkin olarak kullanılan ve sözleşmeye konu iş nedeniyle meydana gelebilecek zararları karşılama yükümlülüğü içeren ifadelerin, ifade sahipleri açısından taahhüt, bunların yer aldığı kağıtların da “taahhütname” olarak kabulüne olanak bulunmadığından, aksi görüşle, anılan kağıtların damga vergisi ve harca tabi tutulması yolunda tesisi edilen Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı işleminde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle, Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 10.06.2008 tarih ve 57713 sayılı işlemi ile söz konusu işlemin noter odası başkanlıklarına ve noterlere duyurulmasına ilişkin Türkiye Noterler Birliğinin 04.07.2008 günlü ve 21 sayılı Genelgesinin iptaline, ”denilerek söz konusu Genelgemizin iptaline karar vermiştir.

Söz konusu kararın Maliye Bakanlığı tarafından temyiz edilmesi üzerine Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunun 15.02.2017 günlü ve 2016/1341 Esas 2017/47 Karar sayılı Kararında;

“… Danıştay Dokuzuncu Dairesinin, 27.02.2016 gün ve E:2013/1175, K:2016/507 sayılı kararı, aynı hukuksal nedenler ve gerekçe ile Kurulumuzca da uygun bulunmuş olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek durumda görülmemiştir.”

denilerek ilgili Genelgenin iptaline ilişkin kararın yerinde olduğuna karar vermiştir.

Bu defa, Maliye Bakanlığı, Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunun temyiz talebinin reddine dair kararı hakkında karar düzeltme talebinde bulunmuş; ancak bu talep de 24.05.2017 günlü ve 2017/228 Esas 2017/263 Karar sayılı Karar ile reddedilmiştir.

Bununla birlikte; 09.08.2016 günlü ve 29796 sayılı Resmi Gazete Yayımlanan, 6728 sayılı Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 29 uncu maddesi ile 488 sayılı Kanuna ekli (2) sayılı Tabloda, IV- Ticari ve Medeni İşlerle İlgili Kağıtlar bölümünün 5 inci fıkrasında yapılan değişiklik ile “… diğer kağıtlarda yer alan sigorta yaptırma taahhütleri… “ damga vergisinden istisna edilmiş ve bu durum 09.08.2016 günlü ve Mali Danışmanlık-187-14488 (2016/17) sayılı Genelgemiz ile tüm noterliklere duyurulmuştur.

Danıştay Vergi Dava Daireleri iptal kararı sebebiyle, asıl iş kağıdında bulunan sigorta yaptırma taahhütlerinin 492 sayılı Harçlar Kanunu yönünden de uygulanma imkanı kalmamıştır.

Bu nedenle esas iş kağıdında ayrıca belli değer üzerinden sigorta yaptırma taahhüdünün bulunması ve bu değerin esas işlemin değerinden yüksek olması halinde dahi, sigorta yaptırma değerinin nispi harç ve damga vergisi yönünden esas alınması uygulamasına son verilmiştir.

Yanı sıra Birliğimizce yayımlanan 12.03.1999 günlü ve Hukuk 3135 (1999/10) sayılı Genelgemizin sigorta yaptırma taahhüdü ile ilgili bölümü ve 04.07.2008 günlü ve Mali Danışmanlık-400-13405 (2008/21) sayılı Genelgemiz yürürlükten kaldırılmıştır.

 

Bilgi edinilmesi rica olunur

Saygılarımla

 

                         

Yunus TUTAR

Başkan

---