Ankara,  19.12.2003

Özü: Noterliklerin Sigorta Müfettişlerince denetiminde saptanan noksanlıklar hk.

 

G E N E L G E

( 51 )

 

........................ NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA

........................ NOTERLİĞİNE

 

           Noterliklerin Sigorta Müfettişleri tarafından yapılan denetimi sonunda düzenlenen denetim raporlarında idari para cezası uygulanması öngörülen konular Yönetim Kurulu’ nun 17.11.2003 günlü toplantısında görüşülmüş, dikkat edilmesi gereken bazı hususların duyurulması ve hatırlatılmasında yarar görülmüştür.

           1- Bilindiği gibi Noterlik Kanununun 46. maddesinde noterliklerde tutulması zorunlu defterler sayılmakta ve son fıkrasında ise “Noterliklerde tutulacak defterler kullanılmadan önce bağlı bulundukları hakimliğe tasdik ettirilir” denilmektedir.

           Diğer taraftan 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’ nun 222. maddesinde “Defterlerini ertesi yılda da kullanmak isteyenler Ocak ayı, hesap dönemleri Maliye Bakanlığınca tespit edilenler bu dönemin ilk ayı içinde tasdiki yeniletmeye mecburdurlar” hükmü yer almaktadır.

           30.11.1987 tarihli, 19619 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin İşverenlerce Tutulacak Defter ve Belgeler başlığını taşıyan 21. maddesinde kullanılmaya başlanmadan önce tasdik ettirilmesine zorunlu olduğu halde tasdiksiz tutulmuş olan defterlerin geçersiz olduğu belirtilmiştir.

           Bu hükümlere aykırılık halinde 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’ nun 4958 sayılı Yasa ile değişik 140. maddesinin (d) fıkrasında öngörülen idari para cezası uygulanmaktadır.

           Bu nedenlerle;

           a) Noterlik Kanunu Yönetmeliğinin 46.maddesinde sayılan noterliklerde tutulması zorunlu defterlerin kullanılmadan önce bağlı bulunulan hakimliğe tasdik ettirilmesi,

           b) 16.05.1983 günlü 20 sayılı genelgemizde ayrıntılı bir şekilde açıklandığı gibi, ertesi yılda da kullanılmak üzere tutulmasına devam edilen defterlerin (özellikle yevmiye ve muvazene defterleri)  hakimliğe ara tasdikinin yaptırılması,

           Gerekmektedir.

           2- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’ nun 8. ve 9. maddelerinde belirtilen işyeri giriş bildirgesinin yasal süresi içinde Kurumca verilmesi gerekli olup, aksi takdirde aynı Kanun’ un değişik 140. maddesinin (a) ve (b) bentleri uyarınca idari para cezası uygulanmaktadır.

           3-a) 506 sayılı Kanun’ un 79. maddesinde yer verilen ve Sosyal Sigorta işlemleri Yönetmeliği’ nde belirtilen aylık sigorta primleri bildirgesi, dört aylık Sosyal Güvenlik Destek Primi bordrolarını yasal süresinde Kuruma vermeyen işverenlere 140. maddenin (c ), (d) ve (e) bentleri gereğince idari para cezası uygulanması gerekmektedir.

           b) 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun değişik 79. maddesinde belirtilen yükümlülüklerden defter ve belgeleri ibraz etme yükümlülüğünü Kurumca yapılan yazılı ihtara rağmen onbeş gün içinde mücbir sebep olmaksızın yerine getirmeyenlere ve defter ve belgelerinin tümünü süresinde ibraz etmekle birlikte, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde belirtilen usul ve esaslara uygun olarak düzenlemeyenlere, her bir geçersizlik hali için, ibraz edilmemesi üzerine uygulanan miktarları aşmamak kaydıyla 140.maddenin (d) bendinde öngörülen idari para cezası verilmektedir.

           4- Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 23. maddesinde “Aylık ücret tediye bordrosunda aşağıdaki hususların bulunması zorunludur.

           a) İşyerinin sicil numarası,

           b) Bordronun ilişkin olduğu ay,

           c) Sigortalının adı, soyadı,

           d) Sigortalının sicil numarası,

           e) Ücret ödenen gün sayısı,

           f) Sigortalının günlük kazancı,

           g) Ödenen ücret tutarı,

           h) Ücretin alındığına dair sigortalının imzası”

           denilmekte, maddenin devamında ise, yukarıda belirtilen hususların tümünü ihtiva etmeyen ücret tediye bordroları geçerli sayılmaz” hükmüne yer verilmiştir.        140.maddenin (d) bendinde öngörülen idari para cezasının uygulanmaması için ücret tediye bordrolarının yöntemine uygun olarak düzenlenmesi gereklidir.

           5- a) Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’ nin 17.maddesine göre dört aylık sigorta primleri bordrosunun üç nüsha düzenlenmesi, birinci nüshanın Kuruma verilmesi, ikinci nüshanın işveren tarafından saklanması, Kurumca tasdikli üçüncü nüshanın ise Kuruma verilmesi gereken ayın sonundan müteakip bordronun verilmesi gereken ayın sonuna kadar işyerinde sigortalıların görebileceği bir yere asılması gerekmektedir.

           b) 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’ nun 79. maddesinin 4. fıkrasında işverenin sigortalının adını, soyadını, sigorta sicil numarasını ve çalıştığı süreyi gösteren ve örneği yönetmelikte belirlenen bir belgeyi işyerinde, birden ziyade işyeri olması halinde her işyerinde ayrı ayrı olmak üzere, işçiler tarafından da görülebilecek bir yere asmaya mecbur olduğu, bu yükümlülüğü yerine getirmeyen işverenler hakkında 140. madde hükmünün uygulanacağı öngörülmüştür.

           6- a) Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 20. maddesine göre, Kurumdan yaşlılık aylığı almakta iken, sosyal güvenlik destek primine tabi olarak işe alınanlar ile, kanunla kurulu diğer sosyal güvenlik kurumlarından (T.C. Emekli Sandığı, Bağ-Kur ve 506 sayılı kanuna göre kurulan sandıklar) malullük veya yaşlılık aylığı almakta olanları çalıştıran işveren her takvim ayı için bu sigortalıların prime esas kazanç tutarını, prim ödeme gün sayılarını, ödenmesi gereken prim tutarını gösteren ve varsa serbest muhasebecisinin, serbest muhasebeci mali müşavirin ad ve soyadını, bunların mesleki oda kayıt numarasını ve imzaları ile gerekli diğer bilgileri taşıyan “Aylık Sosyal Güvenlik Destek Prim Bordosunu” en geç ertesi ayın sonuna kadar kuruma vermekle veya taahhütlü olarak göndermekle yükümlüdür.

           b) Aylık sosyal güvenlik bordrosu üç nüsha düzenlenmeli, birinci nüshası Kuruma verilmeli, ikinci nüshası işveren tarafından saklanmalı, kurumca tasdikli üçüncü nüshasının ise Kurumca verilmesi gereken ayın sonundan müteakip bordronun verilmesi gereken ayın sonuna kadar işyerinde sigortalıların görebileceği bir yere asılmalıdır. Aksi halde idari para cezası uygulanmaktadır.

           Bilginizi ve gereğinin buna göre yapılmasını rica ederim.

           Saygılarımla,

                                                                                                               BAŞKAN

                                                                                                             Hasan YENİ

                                                                                                        (İstanbul 28.Noteri)

---